Al sinds 1960 werd de architectuurprijs uitgereikt voor een in Den Haag uitgevoerd architectonisch werk of een prestatie van een persoon op architectuurgebied. In 2001 werd de Berlagevlag voor het woningbouwproject in de Vinex-locatie Leidschenveen van Sander Architecten, voor de laatste maal door de Dr. HP Berlage Stichting uitgereikt en in 2012 is de stichting ontbonden. Den Haag miste daarna jarenlang een architectuurprijs. Het 40-jarig jubileum was in april 2017 aanleiding voor het HaAC een nieuwe vakprijs aan te kondigen. De BNA en het HaAC hebben destijds de handen ineengeslagen en de Berlagevlag in ere hersteld, zodat Den Haag weer de architectuurprijs heeft die deze stad verdient.
Met een steeds verder toenemende druk op de stad, door de grote vraag naar woningen en kantoren, is de discussie over de kwaliteit van architectuur in samenhang met de omgeving actueler dan ooit. Nieuwe ontwikkelingen moeten in het stedelijke weefsel worden ingepast. De ene keer met een groot gebaar, de andere keer met chirurgische precieze. In de media is er veel aandacht voor de bedenkingen en protesten bij de vele bouwbouwplannen, die al snel te hoog zijn of te veel ten koste gaan van bijvoorbeeld groen. De architectuurprijs vestigt de aandacht op geslaagde projecten, die laten zien dat goede architectuur en stedenbouw kwaliteiten aan de stad toevoegen.
In 2021 is naast de Berlagevlag, die wordt uitgereikt door een onafhankelijke vakjury, de publieksprijs -de Berlagewimpel- geïntroduceerd. Het publiek kan stemmen op alle ingezonden projecten. De Berlagevlag en wimpel zijn bestemd voor het hele team van betrokken partijen en wordt uitgereikt aan de architect tijdens een feestelijke prijsuitreiking.